کاهش توانایی‌های حرکتی مشکلی است که بسیاری از مردم در سراسر جهان هر روز با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. برای سالمندان و افراد ناتوان انجام پیاده روی حتی در مسافت‌های کوتاه نیز امری بسیار دشوار و دردناک است و برای برخی افراد نیز کاملاً غیرممکن است. بروز مشکلات حرکتی قطعاً بر تمام جنبه‌های زندگی فرد تأثیر می‌گذارد و در صورت عدم پیگیری سبب بروز مشکلاتی مانند انزوا و افسردگی، عفونت‌های دستگاه ادراری، زخم‌های فشاری می‌شود.
خوشبختانه دستگاه‌ها و وسایل کمکی زیادی برای کمک به افراد سالمند و معلول برای افزایش تحرک و استقلال آنها وجود دارد که در این میان ویلچر یکی از مهم ترین وسایل کمکی برای بهبود تحرک سالمندان است.
در این مقاله روش‌های پرستاری از سالمند ویلچری در منزل را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
مزایای استفاده از ویلچر
بسیاری از سالمندان و افراد معلول ممکن است به مرحله‌ای از زندگی خود رسیده باشند که به صورت کامل توانایی راه رفتن را از دست داده باشند. در این شرایط برای کمک به تحرک افراد سالمند و معلول، انواع ویلچرهای (دستی یا برقی) طراحی شده است.
ویلچرهای برقی را می‌توان در داخل یا بیرون از منزل استفاده کرد. این دستگاه‌ها بر اساس تعداد چرخ‌ها، ظرفیت وزن، سرعت، عمر باتری و سهولت حمل و نقل به انواع مختلفی دسته بندی می‌شوند و قیمت هر ویلچر بر اساس عوامل و قابلیت‌های فوق متغیر است.
پیدا کردن ویلچر مناسب ممکن است برای اولین بار اندکی چالش برانگیز باشد اما در صورت انجام تحقیقات کافی و نظر خواهی از سالمند می‌توان بهترین گزینه را انتخاب کرد.
نکات مهم برای انتخاب ویلچر مناسب
انتخاب بهترین ویلچر برای سالمند مستلزم رعایت نکات زیر است:
1.نوع دستی یا برقی
امروزه انواع مختلفی از ویلچر وجود دارد بنابراین اولین چیزی که باید در نظر گرفته شود انتخاب نوع ویلچر مورد نیاز است. ویلچرهای دستی همان ویلچرهای سنتی هستند که معمولاً با چرخاندن چرخ‌ها به سمت جلو یا عقب حرکت می‌کنند یا ممکن است توسط فرد دیگری هل داده می‌شوند. با این حال، ممکن است برخی از افراد سالمند یا معلول عضلات بالاتنه ضعیفی داشته باشند و قادر به حرکت دادن چرخ‌ها نباشند.
مزیت ویلچر برقی در این است که سالمند به تنهایی قادر به هدایت آن خواهد بود و نیازی به حضور شخص دیگری نیست. این نوع ویلچر بسیار گران‌تر هستند، اما کارایی، سهولت و استقلال بیشتری را برای سالمند فراهم می‌آورند.
2.میزان راحتی
ممکن است افراد معلول یا سالمند در بیشتر ساعات روز روی ویلچر قرار داشته باشند، بنابراین باید نشستن روی این وسیله برای آنها راحت باشد. بهترین نوع ویلچر دارای صندلی‌ها، تکیه‌گاه کمر و تکیه‌گاه پای قابل تنظیم است و با توجه به شرایط فیزیکی افراد قابل تنظیم است.
3.سبک ویلچر
این روزها ویلچرها در سبک‌ها، رنگ‌ها و متریال های مختلفی به بازار عرضه می‌شوند. لازم است ویلچری انتخاب شود که برای فرد سالمند مناسب باشد و سالمند طرح و ظاهر آن را دوست داشته باشد.
4.نصب لوازم جانبی
ممکن است نیاز باشد که بر اساس دلخواه و سبک زندگی سالمند لوازم جانبی خاصی را به ویلچر اضافه کنید. بنابراین بهتر است از ویلچری استفاده کنید که این قابلیت را داشته باشد.
نکاتی برای پرستاری از سالمندان ویلچری در منزل
- در این بخش مهم‌ترین نکات برای پرستاری مؤثر از سالمندان ویلچری بیان شده است:
- – لباس سالمند ویلچری باید تا حد امکان راحت باشد بنابراین استفاده از دکمه‌های چسبان یا نوارهای چسبی که به راحتی باز و بسته شوند بسیار مطلوب است.
- – در شرایطی که سالمند به مدت طولانی روی ویلچر نشسته لازم است پرستار بدن او را هر دو ساعت یکبار حرکت دهد تا از خطر ابتلا به زخم فشاری پیشگیری به عمل آورد.
- – در شرایطی که پاهای سالمند همچنان توانایی حرکت دارد بهتر است او را تشویق کنید که از پاهای خود بیشتر استفاده کند. این کار به تقویت پاهای سالمند کمک می‌کند و در حفظ تعادل مؤثر است.
- – لازم است پرستار به سالمند ویلچری کمک کند تا در صورت امکان هر دو ساعت یکبار بر روی پای خود راه برود. نیازی نیست که مسیر پیاده روی طولانی باشد، بلکه راه رفتن در اتاق نیز کفایت می‌کند. این کار به بهبود گردش خون و کاهش ایجاد زخم‌های دکوبیتوس یا زخم‌های فشاری کمک می‌کند.
- – ضروری است که پرستار در هنگام پیاده روی سالمند در کنار یا پشت سر او حضور داشته باشد تا از زمین خوردن وی جلوگیری کند. البته در این مورد یک استثنا وجود دارد و آن هم در هنگام پایین آمدن از پله‌ها است: حضور در مقابل سالمند این امکان را فراهم می‌آورد تا در صورت به هم خوردن تعادل، پرستار جلوی زمین خوردن سالمند را بگیرد.
- – اصلاح اندازه درهای خانه به عرض 32 اینچ و قابلیت باز شدن تا 90 درجه برای تسهیل عبور و مرور ویلچر ضروری است. همچنین درها و آستانه‌ها نیز نباید دارای «لب» یا پله‌هایی باشند که مانع عبور ویلچر شوند
- – نصب رمپ با شیب ملایم در قسمت ورودی خانه بسیار مهم است. در شرایطی که قسمت ورودی خانه بیش از دو پله داشته باشد می‌توان به جای رمپ از بالابر استفاده کرد. همچنین در صورتی که خانه بیش از یک طبقه باشد استفاده از آسانسور بهترین گزینه است اما بهتر است محل زندگی سالمند در طبقه همکف پیش بینی شود.
- – همه قسمت‌های خانه از جمله حمام، باید دارای فضایی برای ورود و خروج صندلی چرخ‌دار باشند و در حالت ایده آل، اجازه چرخش صندلی در آن مکان وجود داشته باشد.
- – بهترین گزینه برای دوش حمام استفاده از سر دوش دستی است که روی یک نوار کشویی و یک صندلی ثابت نصب شده باشد تا فرد بتواند هنگام حمام کردن بنشیند. روشویی دستشویی باید در ارتفاع مناسب قرار گیرد و امکان ویلچر بتواند به راحتی به قسمت زیر آنها بلغزد. در این شرایط مسواک زدن و نظافت دندان‌ها را آسان‌تر است.
- – نصب میله‌های دستگیره در حمام برای تأمین ایمنی سالمند ضروری است و باید تحمل وزن سالمند را داشته باشد
- – جمع آوری کلیه فرش‌ها و وسایل اضافه از محل تردد ویلچر برای جلوگیری از گیر کردن یا زمین خوردن سالمند
- – تنظیم ارتفاع کابینت‌ها در سطح مورد نیاز سالمند و اطمینان از اینکه سالمند به هر چیزی که نیاز داشته باشد دسترسی دارد.
- نورپردازی مناسب در اتاق ها، راهروها و قسمت بیرونی خانه ضروری است . جابجایی پریزهای برق به پایین ترین ارتفاع نیز می تواند زندگی را برای سالمند ویلچری آسان تر کند.
- نزدیک بودن تلفن ثابت یا همراه به سالمند گامی ضروری برای حفظ امنیت و سلامت سالمند است
روش کمک به سالمند برای نشستن و بیرون آمدن از ویلچر
- ویلچر را در نزدیک ترین فاصله ممکن به سالمند قرار دهید.
- تکیه گاه های پای ویلچر را بردارید و ترمزها را فعال کنید.
- اگر بیمار روی تخت دراز کشیده است، به او کمک تا به روی پهلوی خود قرار گیرد و به آرامی بنشیند.
- پس از نشستن عمودی، از سالمند بخواهید تا اندکی به جلو خم شود تا به توزیع وزن خود کمک کند. سپس به او کمک کنید تا روی پای خود بچرخد و به صندلی چرخ دار پشت کند و سپس سالمند را به آرامی روی صندلی چرخ دار قرار دهید.
شناسایی و درمان زخم های فشاری در سالمند ویلچری
ضروری است که پرستار به صورت منظم، بدن سالمند را برای احتمال وجود زخم‌های فشاری مورد بررسی قرار دهد.
این کار با ارزیابی پوست سالمند برای یافتن لکه‌ها و زخم‌های سطحی انجام می‌شود و لازم است که پرستار توجه ویژه‌ای به نواحی استخوانی مانند باسن، پشت و کمر داشته باشد. تغییر رنگ پوست ممکن است بر اساس رنگ پایه پوست، از قرمز تا آبی یا بنفش متغیر باشد.
گاهی ممکن است در اثر نادیده گرفتن زخم‌های فشاری درجه 1 این مشکل به صورت جدی‌تر مشاهده شود و تاول‌هایی با سطح باز بر روی پوست ظاهر شوند. این مرحله که زخم فشاری درجه 2 نامیده می‌شود معمولاً با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است.
هنگامی که زخم به مرحله 3 می‌رسد، لایه چربی زیرین پوست تحت تأثیر قرار می‌گیرد و نهایتاً در مرحله 4، استخوان یا عضله سالمند درگیر می‌شود و پزشک ممکن است مجبور شود این ناحیه را با جراحی بردارد.
همان‌طور که بیان شد، پرستاری از سالمند ویلچری در منزل فعالیتی نسبتاً دشوار است و داشتن آگاهی کافی در مورد مدیریت شرایط بیمار ویلچری کار را کمی آسان‌تر می‌کند
در این شرایط استفاده از یک پرستار سالمند حرفه‌ای و با تجربه سبب بهبود کیفیت زندگی سالمند می‌شود و از بسیاری از مشکلات پیشگیری خواهد کرد
مرکز پرستاری الو پرستار با استفاده از کادر متخصص و آموزش دیده آماده ارائه خدمات مراقبتی به سالمندان و معلولان ویلچری است.
این پرستاران با آگاهی از تکنیک های جدید و اطلاعات مراقبتی بروز، نقش مهمی در سلامت و تندرستی افراد تحت مراقبت خواهند داشت.
دیدگاه خود را درج کنید