پوکی استخوان در سالمندان یکی از بیماری های بسیار شایع این روزها میباشد که منجر به نازک و ضعیف شدن استخوان ها می شود. از آنجایی که این بیماری سبب کاهش تراکم استخوان های بدن می شود احتمال شکستگی استخوان در میان مبتلایان به این بیماری افزیش پیدا می کند. براساس آمارهای بدست آمده، از سرتاسر جهان از هر سه زن یک نفر و از هر پنج مرد بالای پنجاه سال یک نفر به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی استخوان می شوند.
با بالا رفتن سن و پیشرفت این بیماری، انجام فعالیت های رومزه برای سالمندان دشوار خواهد شد اما روش های خاصی برای کنترل و درمان این بیماری وجود دارد. درمان پوکی استخوان اغلب شامل روش های دارو درمانی توام با تغییر سبک زندگی است. در این مقاله به بررسی روش های درمان پوکی استخوان در سالمندان پرداخته ایم:
استفاده از دارو برای درمان پوکی استخوان
استفاده از داروهای مناسب، روش مناسبی برای حفظ سلامت استخوان و پیشگیری از ابتلا به بیماری پوکی استخوان می شود.
بسیاری از سالمندانی که به دلیل پوکی استخوان تحت درمان دارویی قرار دارند ممکن است با سوالات زیادی در ذهن خود درگیر باشند.
- به عنوان مثال آیا دارویی که مصرف می کنم برای مشکل من بهترین راه حل است؟
- چه مدت باید این دارو را مصرف کنم؟
- چرا روش های درمانی پزشکان شبیه به یکدیگر نیست و دوستان سالمند من از داروهای دیگری برای پوکی استخوان استفاده می کنند.؟
پاسخ به این سوالات در گرو این مسئله است که شدت بیماری در سالمند در چه حد است و بیماری چقدر پیشرفت کرده است.
داروی بیس فسفونات برای درمان پوکی استخوان
بیس فسفونات ها معمولا اولین انتخاب برای درمان پوکی استخوان هستند. این داروها شامل:
- آلندرونات (فوسامکس)، یک قرص در هفته
- ریزدرونات (اکتونل)، یک قرص در هفته یا ماه
- ایباندرونات (Boniva)، یک قرص درماه یا تزریق داخل وریدی سه ماه یک بار
- زولدرونیک اسید (Reclast)، تزریق وریدی سالانه
- داروی دنوزوماب برای درمان پوکی استخوان
یکی دیگر از داروهای رایج برای درمان پوکی استخوان دنوزوماب است. دنوزوماب که به بیس فسفونات ها مرتبط نیست بیشتر مناسب سالمندانی است که برای مصرف بیس فسفونات ها ممنوعیت دارند، مانند سالمندانی که دچار بیماری های کلیه شده اند و عملکرد کلیه آنها کاهش یافته است.
دنوزوماب هر شش ماه یکبار به صورت تزریق کم عمق، به لایه زیر پوست وارد می شود. اگر دنوزوماب مصرف می کنید، ممکن است لازم باشد که مادام العمر از این دارو استفاده کنید مگر این که پزشک داروی دیگری برای شما تزریق کند.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که احتمال شکستگی ستون فقرات پس از قطع این دارو افزایش پیدا می کند ، بنابراین لازم است که در مصرف منظم دارو دقت کافی به عمل آید.
عوارض جانبی مصرف قرص های بیس فسفونات چیست؟
عوارض جانبی اصلی قرص های بیس فسفونات ناراحتی معده و سوزش سر دل است. در صورتی که سالمند پس از مصرف این دارو، به مدت 30 تا 60 دقیقه از دراز کشیدن یا خم شدن اجتناب کند احتمال برگشت دارو به داخل مری کاهش پیدا می کند. اکثر افرادی که از این نکات پیروی می کنند، عوارض جانبی خاصی را تجربه نمی کنند.
معمولا قرص های بیس فسفونات به راحتی توسط معده جذب نمی شوند. اما مصرف دارو با یک لیوان آب و معده خالی سبب جذب بیشتر این دارو خواهد شد. بهتر است پس از مصرف این دارو نیز به مدت 30 تا 60 دقیقه چیزی خورده نشود تا معده به صورت کامل این دارو را جذب کند. پس از طی این مدت مصرف غذا، مایعات و سایر داروها برای سالمند بلامانع است.
آیا تاثیر بیس فسفونات های داخل وریدی نسبت به قرص ها بیشتر است؟
اشکال داخل وریدی بیس فسفونات ها، مانند ایباندرونات و زولدرونیک اسید، باعث ناراحتی معده نمی شوند و ممکن است برای برخی از سالمندان مبتلا به مشکلات حافظه، برنامه ریزی برای یک تزریق سه ماهه یا سالانه آسان تر از یادآوری مصرف ماهانه یا هفتگی این داروها باشد.
بیس فسفونات های داخل وریدی در برخی افراد علائم خفیف شبیه آنفولانزا ایجاد می کند، اما معمولاً فقط پس از اولین تزریق این علایم مشاهده می شود. برای رفع این مشکل می توان قبل و بعد از تزریق از استامینوفن استفاده کرد تا از بروز علایم ناخواسته پیشگیری شود.
آیا ممکن است که داروهای پوکی استخوان به استخوان های بدن آسیب برسانند؟
یکی از عوارض بسیار نادر استفاده از داروی بیس فسفونات و دنوزوماب، شکستگی یا ترک در وسط استخوان ران است. این آسیب که به نام شکستگی آتیپیک فمور شناخته می‌شود، منجر به ایجاد درد در ران یا کشاله ران می شود و ممکن است به تدریج بدتر شود.
گاهی اوقات مصرف بیس فسفونات ها و دنوزوماب، باعث استئونکروز فک می شود که یک بیماری نادر است و باعث می شود که پس از اعمال تهاجمی دندانپزشکی، استخوان فک به کندی ترمیم شود یا اصلا بهبود پیدا نکند. البته این امر بیشتر در افراد مبتلا به سرطان هایی مشاهده می شود که استخوان های بدن را درگیر می کنند زیرا میزان دوز مصرفی بیس فسفونات در این بیماران بسیار بیشتر از دوز مصرفی برای درمان پوکی استخوان است.
آیا باید از مصرف بیس فسفونات ها به صورت پیوسته خودداری شود؟
خطر ابتلا به شکستگی آتیپیک فمور یا استئونکروز فک با مصرف طولانی مدت بیس فسفونات‌ها افزایش می‌یابد. بنابراین ممکن است پزشک توصیه کند که مصرف این نوع دارو به طور موقت قطع شود.
استفاده از هورمون درمانی برای کاهش اثرات پوکی استخوان
مصرف همزمان هورمون استروژن همراه با پروژستین زمانی برای درمان پوکی استخوان مورد استفاده قرار می گرفت. اما این روش درمانی خطرات بروز بیماری هایی مانند لخته شدن خون، سرطان اندومتر، سرطان سینه و بیماری قلبی را افزایش می داد. در حال حاضر از این روش درمانی برای کاهش احتمال بروز شکستگی استخوان در زنانی استفاده می شود که قادر به مصرف سایر داروهای پوکی استخوان نیستند.
اصلاح سبک زندگی برای درمان پوکی استخوان
بیماری پوکی استخوان در سالمندان از تزریق اصلاح سبک زندگی قابل کنترل و درمان است از جمله:
- پیروی از رژیم غذایی سالم
- ورزش منظم
- ترک سیگار و مواد مخدر
- کاهش مصرف کافئین
- جلوگیری از زمین خوردن
- مصرف ویتامین D
- مصرف کلسیم کافی
بیماری پوکی استخوان در سالمندان بسیار شایع است اما خوشبختانه این بیماری با استفاده از روش های دارودرمانی، هورمون درمانی و اصلاح سبک زندگی قابل کنترل و درمان است. البته ایجاد تغییرات سالم در سبک زندگی بخش مهمی از مراقبت از سالمندان مبتلا به پوکی استخوان است. استفاده به موقع از روش های درمانی سبب پیشگیری از روند از بین رفتن سلول های استخوانی بیشتر می شود و احتمال شکستگی های جدی استخوانی را کاهش می دهد.
دیدگاه خود را درج کنید